معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي ايران
هواي پاک ، آنچه در کلان شهرها بدان نياز داريم
روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران- به مناسبت 29دي ماه روز هواي پاک، به آلودگي هوا بزرگترين معظل در کلان شهرها که با بالا رفتن غلظت آلاينده هاي هوا و وقوع اينورژن در فصـــــل پاييز، ايجاد ميشود ميپردازيم.
255284.mp3
هواي پاک ، آنچه در کلان شهرها بدان نياز داريم
هواي پاک ، آنچه در کلان شهرها بدان نياز داريم
روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران- به مناسبت 29دي ماه روز هواي پاک، به آلودگي هوا بزرگترين معظل در کلان شهرها که با بالا رفتن غلظت آلاينده هاي هوا و وقوع اينورژن در فصـــــل پاييز، ايجاد ميشود ميپردازيم.
عوامل اصلي آلودگي هوا ناشي از گازهاي مضر ، دود و گرد و غباري است که وارد جو مي شــود ، وجود اين عناصر در هوا در صورت شديد بودن و تــداوم آن ، منجر به از کار افتادگي يا حتي مرگ خواهد شد. اين معظل افراد سالمند ، زنان باردار ، بيماران قلبي و ريوي و کودکان را تهديد مي کند و ميتوان گفت تاثير سوءبيشتري بر افراد سالمند دچار عفونت هاي تنفسي و آسم ، کودکا ن ، زنان باردار در معرض خطر تراتوژن ، افراد بيمار بخصوص بيماران ديابتي ، تحت شيمــــــي درماني و مبتلا به سرماخوردگي دارد.
آلودگي هوا موجب بيماري هايي از جمله برونشيت ، آسم ، لارنژيت ، افزايش درصد بروز سرطان هاي حلق ، حنجره ، ناي ، نايژه و ريه که بخشي از علت آن ناشي از جذب آلودگي هوا در سيستم گردش خون و تنفس مي شود. برا ساس تحقيقـات انجام شده ، وسايل نقليه موتوري در شهرهايي مانند تهران بيش از 95 درصد از منو اکسيد کربن موجــود در هوا را توليد مي کنند که تنفس آن به سکته هاي قلبي و مغزي منجر مي شود. مطالعات نشان مي دهد وجودکربوکسي هموگلوبين در مقــــادير کمتر از 2 درصد نيز احتــمال وقوع حمله قلبي در افراد را افزايش مي دهد. کاهش غلظت اکسيژن در خون ، بر فعاليت مغـــــــز نيز تاثير بسزايي دارد.
تحقيقات نشـــــان داده است زندگي در مجـــاورت بزرگراههاي پر ترافيک با نرخ ابتلا به سرطان در کودکان ارتباط مستقيم دارد بطوري که کودکان ساکن در منازل مجاور خيابان هايي که بالغ بر بيست هزار خودرو درآن بطور روزانه تردد مي کنند ، حدود 6 برابر بيشتر از ديگـــر کودکــان درمعرض آسيب هستند.
علت اصلي سرطان خون در کودکان و بزرگسالان ، تاثير هيدروکربن هاي حلقـــــــوي از جمله بنزن است که منبع انتشار آن ها خودرو هاهستند. بعلاوه مطالعات نشان داده است طيـــــف وسيعـــي از اختلالات و عوارض آلودگي هوا بر دستگاه توليد مثل ، بارداري ، جنين و نوزاد اثر مي گذارد. همچنين مطالعاتي درمردان در خصــــوص تغييرات کيفي و کمي اسپرم صورت گرفته است که نشان دهنده نقش منفي آلاينده هايي مثــل سرب ، دي اکسيد گوگرد و ذرات معلق است که بيشترين تاثير را بر روي جنين دارد.
گياهان قربانيان ديگر آلودگي هوا هستند و ناخواسته بر اثر آلودگي هوا مسموم مي شوند ، دي اکسيد گوگرد از عوامل ايجاد مسموميت در گياهان است . اين گاز در فضا اکسيد مي شود و در بخار آب حل مي گردد و به اين ترتيب اسيد سولفوريک توليد مي کند که از طريق روزنه ها وارد گياهان مي شود . اين موضوع باعث مي شود روزنه هاي برگ گياه از خود حالت دفاعي داشته باشند و در مقابل آلاينده ها بسته شوند. علاوه براين بر اثر آلودگي هوا سبزينه گياه از بيـــــن مي رود و باعث مي شود برگ گياه که مواد مورد نياز براي درختان و گياهان را فراهم مي کند ، زرد شود. نشانه مسموميت گياه با آلاينده هاي هوا ، پلاسيدگي يا مرگ سلول هاي گياه است.
به منظور کاهش آلودگي هوا و رسيدن به هوايي پاک در کلان شهر هاراهکارهاي ساده اي وجود دارد مانند: استفاده از حمل و نقل عمومي ، استفاده کمتر از وسيله نقليه شخصي و استفاده از دوچرخه و پياده روي بجاي آن ، رانندگي هوشمند به معني راندن با سرعت کم ، بررسي منظم خودرو ، تنظيم باد لاستيک خودرو ، که در مصرف سوخت صرفه جويي مي نمايد، خارج کردن وسائل سنگين و غير ضروري از خودرو ، خريد وسائل نقليه دوستدار محيط زيست که کمترين آلايندگي را داشته باشد ،حتي الامکان در حياط خانه خود باغچه اي کوچک داشته باشيد ، استفاده کمتر از محصولات نفتي ، استفاده از انرژي هاي تجديد پذير ، استفاده از گاز طبيعي بجاي ذغال سنگ ، ترک سيگار ، بازکردن کمتر درب يخچال ، استفاده کمتر از آب گرم ، تفکيک ضايعات مواد آلي ، فلزات و کاغذ براي بازيافت ، توصيه هايي براي محيط خانه از جمله عايق بندي مناسب ، استفاده از سيستم گرمايش استاندارد ، بازديد و تعمير و نگهداري از تجهيزات گاز سوز و بخاري ها ، استفاده از ظروف قابل شستشو بجاي ظروف يکبار مصرف، استفاده از مواد باز يافتي ، استفاده از محصولات ارگانيک و بومي ، استفاده از کيسه هاي پارچه اي بجاي کيسه هاي پلاستيکي ، استفاده از قلم مو نقاشي بجاي اسپري رنگ جهت نقاشي ساختمان ، عايق بندي مناسب لوله هاي آب گرم، توصيه هايي براي محل کار مانند استفاده نوبتي از ماشين جهت رفت و آمد به محل کار ، پيگيري امور از راه دور و اجتناب از تردد غير ضروري ، استقرار برنامه بازيافت در محل کار ، قطع کليه وسائل برقي در پايان روزکاري ، تنظيم نور با کرکره ها و عدم استفاده از چراغ و پوشش متناسب با آب و هوا .
مطالعات نشان مي دهد که مي توان به بدن انسان کمک نمود تا با اثرات مضر ناشي از قرار گرفتن در معرض آلاينده ها توسط افزايش دريافت آنتي اکسيدان ها و ريز مغذي ها مقابله نمايد. عادات غذايي رايج افراد شهرنشين نظير مصرف بيشتر غذاهاي بسته بندي شده ، منجر به تغيير الگوي تغذيه اي گرديده است که در آن دريافت مواد مغذي مفيـــد مانند آنتي اکسيدان ها و اسيدهاي چرب غير اشباع با زنجيره طولاني مشتق از غذاهاي دريايي کم است . احتمال ابتلاء به بيماري هاي مزمن و التهابي در صورت قرار گرفتن در معرض آسيب ناشي از آلايند ه ها، افزايش مي يابد. دريافت کافي آنتي اکسيدان ها ( ويتامين هاي E ، Cو املاح سلنيم و روي و نيز فيتوکميکالها شامل کاروتنوئيد ها و پلي فنول ها ) و همچنين اسيدهاي چرب امگا 3 و امگا9 ، مي تواند التهاب را کاهش داده و منجر به کاهش خطر ابتلاء و پيشرفت بيماري هاي فوق الذکرگردد.
گردآوري و تنظيم :
- دکتر ناهيد آريائيان دکتري تخصصي تغذيه – دانشيار گروه تغذيه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکي ايران و مدير اداره نظارت بر مواد غذايي، آرايشي و بهداشتي دانشگاه
- زهره هنري کارشناس ارشد تغذيه - کارشناس مواد غذايي اداره نظارت بر مواد غذايي ، آرايشي و بهداشتي دانشگاه
: