"و هذا شهر عظمته و کرمته و شرفته و فضلته علي الشهور "

  و رمضان، ماهي است که او را عظمت و کرامت و شرافت، و فضيلت دادي، نسبت به ماه هاي ديگر"

ماه رمضان در ميان ماه‌هاي سال قمري از قداست و جايگاه ويژه اي برخوردار است و روزه داري در اين ماه با برکت، فرصتي مناسب براي بازگرداندن تعادل و سلامت بدن و تقويت خويشتن داري ميباشد.

دکتر مهران ولايي معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي ايران ضمن تبريک حلول ماه پر خير و برکت رمضان ، با استفاده از آموزه‌هاي طب سنتي ايران، به ذکر توصيه هايي مرتبط با  انجام فعاليت ورزشي در ماه رمضان، غذاهاي مناسب ماه رمضان، خواب در ماه رمضان، نفخ و يبوست و توصيه هاي دارويي در ماه رمضان پرداخت.

غذاهاي مناسب ماه رمضان

-         پرهيز از غذاهاي سنگين نظير کله پاچه، آش رشته، آبگوشت، هليم، فسنجان به ويژه در وعده افطار

-         خوردن کمي شله زرد، فرني يا شير برنج براي شروع افطار

-         خوردن سوپ جو همراه با آلو بخارا بدون افزودن قارچ براي شروع افطارگرم مزاجان

-         خوردن مقداري نان برشته سبوس دار با کمي پنير و گردو و سبزي خوردن براي تکميل وعده افطار

-         پرهيز از مصرف زياد مواد غذايي گوناگون و تنقلات در فاصله افطار تا سحر

-         مصرف متعادل سبزيجات و ميوه هاي تازه

-         پرهيز از مصرف زياد غذاهاي با طبع گرم و خشک

-         مصرف خوراکي‌هاي گرم و خشک نظير عسل و خرما همراه با شير در نوجوانان

-         پرهيز از خوردن عدس، گوشت گوساله و گاو، خوراکي‌هاي تند، تنقلات خشک به ويژه در وعده سحر

-         مصرف گوشت گوسفند به صورت آبپز به ويژه در نوجوانان

فعاليت ورزشي در ماه رمضان

-         مناسب ترين زمان ورزش در ماه رمضان، حدود 3-2 ساعت پس از سحري يا در انتهاي روز است.

-         فعاليت بدني در اين ماه بايد با شدت کم و زمان کوتاه انجام گردد.

-          افراد ضعيف براي انجام فعاليت ورزشي در اين ماه بايد با پزشک خود مشورت کرده و در صورت لزوم از فعاليت ورزشي در اين ماه اجتناب کنند.

-         شدت ورزش بايد به حدي باشد که موجب افزايش ضربان قلب، افزايش سرعت تنفس، تعريق ملايم و سرخي پوست چهره شود و پس از آن احساس سبکي و نشاط پديد آيد ولي نبايد پس از ورزش احساس ضعف و خستگي ايجاد شود.

خواب در ماه رمضان

-         پس از سحر 2-1 ساعت بيدار بمانيد و از خوابيدن بلافاصله پس از نماز صبح اجتناب کنيد.

-         حدود 2 ساعت بعد از افطار بخوابيد و از بيدار ماندن تا سحر اجتناب کنيد.

-         در صورت نياز به استراحت در طول روز، بهتر است خواب حدود ميانه روز و در محيط تاريک، ساکت و با تهويه مناسب باشد.

نفخ و يبوست

-         هنگام غذا خوردن، غذا را خوب و کامل جويده و از مصرف مايعات همراه غذا و پيش و پس از آن خودداري کنيد.

-         از مصرف ماست، سالاد، ترشي و ... همراه با غذاي اصلي اجتناب کنيد.

-         با مصرف مصلحات نظير عسل همراه با شير، گلپر همراه باقلا، زيره و نعنا همراه ماست، خاصيت ايجاد نفخ را کاهش دهيد.

-         از خوردن غذاهاي شور، خيلي ترش، حاوي مواد نگهدارنده، عدس، موز، بادنجان، چاي پررنگ اجتناب کنيد.

-         در وعده افطار از ميوه‌ها، غذاهاي فيبردار و سبزيجات  خام و در وعده سحر از سبزيجات پخته استفاده نماييد.

-         مصرف کدو، هويج پخته و زيتون همراه با تحرک و ورزش مناسب و خواب منظم در پيشگيري از يبوست بسيار مفيد مي‌باشد.

توصيه هاي دارويي در ماه رمضان

در خصوص مصرف دارو در مورد بيماراني که مجاز به روزه داري مي باشند و همزمان به مصرف داروها نياز دارند راهکار هايي وجود دارد از جمله :

• زنان باردار و شيرده و بيماران مبتلا به ديابت، فشارخون، روده تحريک پذير، يبوست، زخمهاي گوارشي ، اختلالات کليوي و ... بايد پيش از اقدام به روزه داري، با پزشک معالج خود در خصوص اقدام به روزه داري و همچنين نحوه مصرف داروها، مشورت نمايند.


• مصرف کافي آب و مايعات  با توجه به نقش مهم آنها در دفع داروها و متابوليت هاي ناشي از آنها  بايد مورد توجه  قرار گيرد و در فاصله بين افطار تا سحر به ميزان کافي آب و مايعات به خصوص در بيماراني که دارو مصرف مي کنند برسد، اين اقدام ضمن تأمين نياز بدن روزه داران به مايعات، به خصوص در زماني که ماه مبارک رمضان در فصل گرما قرار دارد، شرايط لازم را براي دفع مناسب داروها و متابوليت هاي آنها از بدن فراهم خواهد کرد.


• بيماراني که انسولين مصرف مي نمايند قبل از اقدام به روزه داري بايد با پزشک معالج خود  مشورت نمايند. کليه ي مبتلايان به ديابت، نياز به تنظيم و کنترل مرتب قند خون بسيار مهم مي باشد

بيمار و خانواده فرد مبتلا به ديابت بايـد در رابطـه بـا خطـرات احتمـالي تهديد کننده فرد بيمار درايام روزه داري مورد مشاوره قرار گرفته و همچنين در مورد علائم افزايش و کاهش قند خون، اندازه گيري قند خـون، تنظـيم وعـده هاي غذايي، فعاليت بدني و مصرف داروها در ماه مبـارک آمـوزش لازم را دريافت کنند. به علاوه روش درمان و اقدامات لازم در صـورت بـروز مشـکل به همراه بيمار آموزش داده شود.

• با توجه به اهميت زياد خطر تغيير دوز دارو در بيماران مبتلا به بيماري انسدادي ريوي (COPD) و صرع در ايام روزه داري،  پزشکان و داروسازان بايد به بيماران صرعي در رابطه با قطع دارو و بازگشت حملات تشنجي مي شوند مشاوره دقيق بدهند. همچنين بايد توصيه هاي لازم  به بيماران مبتلا به آسم که با قطع داروهاي استنشاقي و افشانه هاي تنفسي دچار حملات آسمي مي شوند ارائه شود.


• در خصوص داروهاي با خاصيت ادرارآور (مدر) لازم است، براي جلوگيري از ازدست رفتن آب بدن، با نظر و مشورت پزشک معالج اقدام به کاهش دوز اين داروها در بيماران روزه دار بنمايد.


• جهت درمان برخي عفونت در فرد روزه دار، پزشک معالج مي تواند اقدام به تجويز آنتي بيوتيک هايي بنمايد که به جاي چند بار مصرف در طي روز، يک يا دو بار در روز مصرف شود.