درباره کربوبلاکرها چه میدانیم ؟

کربوبلاکرها نوعی از مکمل های رژیم غذایی هستند که مانع از هضم کربوهیدرات ها می شوند و بطور مشخص به شما اجازه می دهند کربوهیدرات مصرف کنید بدون آنکه کالری ناخواسته ای دریافت کنید.                                                      اما آیا آن ها واقعا به همین مفیدی هستند که بنظر می رسند؟ در این مقاله مــــروری بر جزئیات کربوبلاکرها و اثرات آنها  روی سلامتی و وزن بدن داریم.(1)

آیا کربوبلاکرها مانع جذب کربوهیدرات ها می شوند؟

       کربوبلاکرها بعنوان مهارکننده جذب چربی نیز شناخته می شوند . این مکمل ها مهارکنـنده آنزیم های مورد نیاز برای هضم و جذب کربوهیدرات ها  هستند و حاوی ترکیبـــــات آلفا – آمیلاز هستند که بطور طبیعی در برخـی از مواد غذایی وجوددارند. این ترکیبات معمولاحــــــاوی عصاره لوبیا سفید یا "فاسلوس وولگاریس (phaseolusvulgaris )" هستند و به همین نام شناخته می شوند. سایر مکــــمل ها حاوی داروهایی بنام " مهارکننده های آلفا – گلوکوزیداز * "  هستند که توسط پزشک تجویز می گردد و برای درمان قندخون بالا در دیابت های نوع 2 مورد استفاده قرار می گیرند.

ترکیبات مهارکننده های کربوهیدرات

      این مکمل ها معمولا از سه ماده اولیه تشـکیل شــــــده اند : 1- عصاره لوبیا ( معمولا لوبیا سفید) 2- عصاره زغال اخته (fenugreek ) 3- گارسینیا کامبوجیا . عصاره لوبیا آنزیم آلفا- آمیلاز را مهار می کند و اگر آمیلاز مهــــار شود، بدن کربوهیدرات کمتری جذب می کند. لوبیا همچنین حـــاوی پروتئین گیاهی با کیفیت بالایی است که دارای آمینو اسیدهای مهمی مثل لیزین ، تریپتوفان ، فنیل آلانین ( اسید آمینه های ضروری ) و آرژنین است. زغال اخته نیز حاوی اسید آمینه هایی است که فقط می تواند از طریق غذا برای بدن تامین شود. (1)          

گارسینیا کامبوجیا درختی است که در آسیای شرقی و هند رشد میکند و میوه آن حاوی هیدروکسی سیتریک اسیدHCA است که میتواند از تجمع چربی جلوگیری نماید و به کنترل اشتها کمک کند . با مـهار آنزیم لیاز سیترات ،HCA می تواند به کاهش اشتها ، تسریع احساس سیری و بالا بردن متابولیسم کمک می کند. (2)

مهارکننده های کربوهیدرات چگونه کار می کنند؟

چنانکه می دانید کربوهیدرات های قابل هضم به دو گروه اصلی تقسیم می شوند : کربوهیدرات های ساده و کربوهیدرات های پیچیده . کربوهیدرات های ساده بطور طبیعی در مواد غـــذایی مثل میوه ها و محصولات لبنی ، درمواد غذایی پروسس شده مثل نوشابه های گازدار ، دسرها و حتی ماست طعم دار یافت می شوند.                                                                   کربوهیدرات های پیچیده در مواد غذایی مثل پاستا ، برنج ، سبزیجات نشــــاسته ای مثل سیب زمینی یافت می شوند. این کربوهیدرات ها زنجیره ای از کربوهیدرات های ساده هستند که بوسیله آنزیم ها قبل از جذب شکسته می شوند.               مهارکننده های کربوهیدرات حاوی موادی هستند که برخی از آنزیم های مهـــــارکننده کربوهیدرات های پیچیده را تجزیه می کنند. درنتیجه این کربوهیدرات ها بدون شکسـته شدن و جذب شدن وارد روده بزرگ می شوند ودر ایجـاد کالری بیشتر  یا افزایش قندخون نقشی ندارند.مهــــــارکننده های کربوهیدرات برای افرادی طراحی شده اند که هنوز قادرند از وعده های غذایشان لذت ببرند بدون عوارض جانبی ناشی از مصرف کربوهیدرات زیاد واین موضوع در افراددیابتیک که بدنبال راهی برای بهبود شرایطشان با یک مکمل طبیعی هستند ، مفید است.(2)

چه کسانی می توانند از مهارکننده های کربوهیدرات استفاده کنند؟

مهارکننده های کربوهیدرات به گـونه ای مهندسی شده اند تا به آن هایی که می خواهند ازیک رژیم کم کربوهیدرات استفاده کنند، اما حذف گروهی از مواد غذایی برای آنان دشوار است و به آن هایی که رژیم غذایی کم کربوهیدرات را غیرممـــــکن می یابند ؛ کمک کند. برخی از مهـــــارکننده های کربوهیدرات برای افرادی که عدم تحمل به مواد غذایی خاصی دارند مثل گلوتن و لبنیات، میتواند لذت بخش باشند . این بدان معنی است که می توانند کربو هیدرات هارا مصرف کنند ، وزن کم کنند و به رژیم غذایی خود پایبند باشند.(2)

مهارکننده های کربوهیدرات ها تا چه اندازه موثرند ؟

مهارکننده های کربوهیدرات فقط از هضم برخی از کربوهیدرات ها ی مصرفی جلوگیری می کنند. در بهترین شرایط این مکمل ها 50 تا 60 درصد کربوهیدرات هارا مهار میکنند . این مهم است که توجه کنید مهار این آنزیم ها لزوما بدین معنا نیست که همان مقدار کربوهیدراتی را که مصرف می کنید می تواند تجزیه کند. این مهارکننده ها درصد کمی از کربوهیدرات های مصرفی  را مهار می کنند و تاثیر آن بستگی به نوع کربوهیدرات هایی دارد که شما میخورید.

مزایای کربوبلاکرها

1. -      1- مهارکننده های کربوهیدرات می توانند موجب کاهش اشتها گردند  :                                                               آن ها می توانند روی هورمون های خاصی که درگیر گرسنگی و سیری هستند ، اثر بگذارند . آن ها می توانند همچنین به طول زمان تخلیه شـــــکم بعد از یک وعــــــــــــده غذا تاثیر گذارند. دلــــیل این موضوع می تواند وجـــــود فیتو هماگگلوتینین                     phytohemagglutinin                                                                      درعصاره لوبیا باشد.این ترکیب ممکن است مقادیر هورمـــــــون های درگیردر سیری را افزایش دهد. درهر حال این یکی از راههایی است که می تواند اشتهارا کاهش دهد. مطالعات پیشنهاد می کند که عصاره تغلیظ و استاندارد شده لوبیا حساسیت به گرسنگی را با تشدید بالقوه میزان گرلین** یعنی هورمون گرسنگی کاهش دهد.
2. -     مهارکننده های کربوهیدرات به کاهش وزن  کمک می کند: گروهــــــــی از تحقیقات در مــورد   کربو بلاکرها و کاهش وزن با استفاده از لوبیاسفید انجام شده است. مطالعات نشــــــــان می دهد کربوبلاکرها موجب کاهش وزنی    در حد متوسط می شوند. یک متا آنالیز نشان داد که میانگین کاهش وزن در گروههایی که عصاره لوبیا سفید مصرف   می کنند حدود77/1 کیلوگـرم بیشتر ازگروه کنترل بوده است.جالب است بدانید تعدادی از مطالعات نشان می دهد      که افرادی که اغلب کربوهیدرات بیشتری میخورند  هنگامی که از این مکمل استفاده می کنند ،بیشتروزن کم می کنند     زیرا سهم بیشتری از کربوهیدرات های پیچیده در رژیم غـــذایی آنان وجود دارد.که با مصـــــــــرف کربوبلاکرها                تفاوت آشکارتری می تواند ایجاد کند.(2)
3. -     مهارکننده های کربوهیدرات به کنترل قند خون کمک می کند: مهارکننده های کربوهیدرات معــمولا بعنوان مکمل کاهش وزن مورد توجه قرار می گیرند، اما تاثیر قوی تری روی کنترل قندخون دارند. و هضم کربوهیدرات های پیچیده     را آهسته تر می کنند یا از آن جلوگیری می کنند.نتیجه آنکه موجب کاهش میزان PEAK قندخون می گردند که بطور طبیعی هنگامی که این کربوهیدرات ها جذب شده و وارد گردش خون می شوند ، اتفاق می افتد. نتایج حاکی از آن است که کربو بلاکرها روی برخی از هورمون های درگیردر کنترل قندخون تاثیرمیگذارند.(1)
4. -     کربوبلاکرها به تنظیم هورمونی کمک می کنند  : علاوه بر کاهش جذب کربوهیدرات ، کربوبلاکرها ممکن است روی برخی از هورمون های درگیر در گرسنگی و سیری تاثیر بگذارد. این مکمل ها تخلیه شکم بعد از یک وعده غذا را آهـــــسته می کنند.(1)
5. -     کربوبلاکرها بعنوان پروبیوتیک عمل میکنند : از فواید ناخواسته کربوبلاکرها آن است که مقادیر نشاسته مقاوم را در روده بزرگ افزایش می دهندزیرا موجب کاهش جذب کربوهیدرات تام می گردند و در نتیجه میزان نشاسته در مجرای گوارش افزایش میابد .نشاسته های مقاوم بخصوص در مواد غذایی نشاسته ای مثل سیب زمینی خام ، موزهای نرسیده ، ذرت ها و برخی غلات کامل وجود دارند و توسط آنزیم هایی در روده کوچک شکســـته می شوند و وارد روده بزرگ می شوند و تخمیر می گردند. برخی مطالعات ارتبـــــاطی بین نشاسته مقاوم و کاهش چربی بدن ، باکتری های مفیدروده  و بهبود کنترل قندخون و حساسیت به انسولین پیداکرده اند . بعلاوه نشاسته مقاوم به افزایش میزان چربی که پس از یک وعده غذا سوزانده می شود کمک میکند. هنگامی که کربوبلاکرها از هضم کربوهیدرات های پیچیده در روده کوچک جلوگیری می کند ، عملکرد این کربوبلاکرها مثل نشاسته های مقاوم است.بنابراین نه تنها موجـــــب کاهش وزن می گردد بلکه وضعیت هضم و جذب روده را نیز بهبود می بخشد.(2)

عوارض جانبی کربوبلاکرها  : آیا بی خطر هستند؟

کربوبلاکرها موجب تغییرات در هضم کربوهیدرات ها و عبورنشاسته بیشتر از روده بزرگ می گردند . برخی ازافراداثرات جانبی مثل پایین آمدن قندخون ، اسهال ، نفخ ، گرفتگی معده و تجمع گازها را تجـــــربه می کنند که بدلیل افزایش تخمیر در روده بزرگ اتفاق می افتد .عوارض جانبی کربوبلاکرها بسته به دفعات و مقدار مصرف آنها متفاوت است . بتدریج عوارض گوارشی کاهش میابد و در نهایت بطورکامل رفع می گردد و بدن شما به کربوبلاکرها عادت می کند.(2)                                                            در افراد دیابتیک که انسولین دریافت می کنند یا تحـــــت درمان دارویی هستند مصرف کربوبلاکرها می تواند باعث افت شدید قندخون گردد و باید در این خصوص با پزشک خود مشورت کنند.

Alpha-glucosidase inhibitors (AGIs )*

gerlin**

منابع :

1-"what are carb blockers and do they work? "/Taybr Jones RD-Medically reviewed by Jillian Kubale ,MS,RD.Nutrition , updated on february 5,2021

http://www.healthline.com/nutrition/carb-blockers-101#Toc-TITLE-HDR-9

2- "All you need to know about natural fats&carb blockers"

http://www.weightworld.UK/fat-burners-and carb-blockers -for-weight -loss.html28/09/2022

گردآوری و ترجمه :

زهره هنری   کارشناس مواد غذایی معاونت غذا و دارو