شيريني لاغر شدن را به کابوس بيمار شدن تبديل نکنيم

کارشناس اداره نظارت و ارزيابي فرآورده هاي طبيعي، سنتي و مکمل معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي ايران پيرامون بررسي کرد:

شيريني لاغر شدن را به کابوس بيمار شدن تبديل نکنيم

روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران- امروزه استفاده از روش هاي طب مکمل و جايگزين در بهداشت و درمان به سرعت در حال افزايش است. متأسفانه به دليل عدم آگاهي افراد، تبليغات سوء و تجويز دارو توسط افراد غيرمتخصص، معمولاً مشکلات زيادي گريبان‌گير افرادي مي‌شود که خودسرانه به مصرف اين داروها ميپردازند.

256023.mp3 شيريني لاغر شدن را به کابوس بيمار شدن تبديل نکنيم

کارشناس اداره نظارت و ارزيابي فرآورده هاي طبيعي، سنتي و مکمل:

شيريني لاغر شدن را به کابوس بيمار شدن تبديل نکنيم

شيوع چاقي و اضافه وزن در هم? گروه‌هاي سني در اغلب کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه به سرعت رو به افزايش است و نگراني روزافزون از اين مساله، تمايل افراد به مصرف دارو براي کاهش وزن را بيشتر کرده است. سابقه استفاده از دارو براي کاهش وزن و درمان چاقي بيش از يک قرن مي‌باشد. داروهاي تجويز شده با مکانيسم هاي کاهش اشتها، افزايش حس سيري، کاهش جذب مواد غذايي و يا افزايش مصرف انرژي نقش خود را ايفا مي نمايند.
امروزه استفاده از روشهاي طب مکمل و جايگزين در بهداشت و درمان به سرعت در حال افزايش است. براي نمونه، استفاده از مکملهاي غذايي و گياهان دارويي يا ماده موثره آنها را ميتوان نام برد. علاوه بر اين، مردم در بسياري از فرهنگ ها که با همهگيري در حال ظهور چاقي و اضافه وزن مواجه هستند از داروهاي گياهي، بيشتر استقبال مي کنند.
مصرف کنندگان بر اين باورند که اجزاي اين محصولات کاملاً گياهي و طبيعياند و مي‌توانند به عنوان يک روش موثر و بيخطر در کاهش وزن و درمان چاقي درنظر گرفته شوند. متأسفانه به دليل عدم آگاهي افراد، تبليغات سوء در اين زمينه و تجويز دارو توسط افراد غيرمتخصص، معمولاً مشکلات زيادي گريبان‌گير افرادي مي‌شود که خودسرانه به مصرف اين داروها ميپردازند.

     متاسفانه برخي از توليدکنندگان فاقد مجوز، براي اثر بخشي بيشتر اين محصولات به ظاهر گياهي، از مواد و داروهاي فاقد مجوز در ترکيب اين محصولات استفاده مي‌کنند؛ از آنجا که وجود و مقدار اين ترکيبات غيرمجاز از روي مندرجات بستهبندي يا شکل آنها قابل تشخيص نيست، مصرف کنندگان نسبت به عوارض جانبي و مشکلات سلامتي ناشي از مصرف اين کپسول‌هاي گياهي بي اطلاع مي‌مانند. به دليل عدم نظارت بر چگونگي توليد و فروش اين محصولات به ظاهر طبيعي، که به صورت مستقيم يا غيرمستقيم در شبکه‌هاي مجازي به فروش مي‌رسند، وجود مواد غيرمجاز در ترکيب اين محصولات و همچنين عدم انجام آزمايش کنترل ايمني و اثربخشي توسط مراجع ذيصلاح مي‌تواند تهديدي جدي براي سلامت مصرف کنندگان باشد. بنابر اعلام سازمان بهداشت جهاني، بيشترين گروه دارويي مورد استفاده در فرمولاسيون مکملهاي لاغري گياهي تقلبي، شامل داروهاي کاهش دهنده اشتها، ضد اضطراب و ضد افسردگي، ادرارآور و ملين مي‌باشد.

     بدين ترتيب است که در مصرف کنندگان مکملهاي لاغري گياهي، عوارض و مشکلات باليني بسياري مانند بيماري‌هاي قلبي عروقي اختلالات کبدي، تغييرات خلق و خوي و رواني، هيجان، بيقراري، گيجي، افسردگي و حتي گاهي اوقات افکار خودکشي گزارش شده است. داروهاي لاغري گياهي غيرمجاز معمولاً در عطاري‌ها به فروش مي‌رسد و يا با آگهي در رسانه هاي ديداري و شنيداري، به صورت مستقيم به مصرف کنندگان تحويل داده مي‌شود.

     سيبوترامين از جمله موادي است که به طور غيرمجاز به ترکيبات گياهي لاغري اضافه مي شود. رايج ترين عارضه آن، افزايش پيامدهاي قلبي - عروقي، نارسايي قلبي و مرگ ناگهاني است. همچنين برخي از مطالعات نشان داده‌اند که سيبوترامين با تغييرات رواني و خلق‌وخو در مصرف‌کنندگان همراه است. به همين علت است که اين دارو، مدت هاست از بازارهاي کشورهاي غربي و برخي از کشورهاي آسيايي حذف شده است. ماده غيرمجاز ديگر، فنل فتالئين است که دارويي ملين است. اين دارو چندين سال است که به دليل عوارض سرطانزايي از رده دارويي حذف شده است. وجود فنل فتالئين همراه با سيبوترامين قبلاً در چند فرمولاسيون لاغري گياهي گزارش شده است. وجود ترکيبات روانگردان از جمله آمفتامين، متامفتامين و متيلن دي اکسي نيز در بعضي از فرآورده هاي غيرمجاز لاغري گزارش شده است. غير از اين‌ها، وجود فن فلرامين، افدرا و کافئين در بعضي محصولات لاغري نيز به اثبات رسيده که عوارض نامطلوبي مثل خشکي دهان، لرزش دست، افزايش فشارخون، اختلالات خواب، کاهش اشتها، تپش قلب، آسيب کليه و کبد، مشکلات قلبي و عروقي و مرگ در مصرفکنندگان را باعث شده است.

     با توجه به روند رو به افزايش مصرف فرآورده هاي لاغري و ذکر اين نکته که مصرف کنندگان اين اقلام، عمدتاً جوانان مي‌باشند اين موضوع، سبب ايجاد اعتياد به مصرف اين مواد غير مجاز مي‌شود، يعني با استفاده از اين قرص‌هاي به ظاهر بي‌ضرر گياهي براي کاهش وزن، در کوتاه مدت موفق به لاغري مي‌شوند، ولي دچار اعتياد و تمايل به مصرف مجدد مي‌شوند که به مراتب خطرناک‌تر از افزايش وزن خواهد بود. وابستگي جسمي کمتر، ولي وابستگي روحي شديدي ايجاد مي‌کند و منجر به ادامه مصرف روزافزون داروي مذکور مي‌شود.

     متاسفانه به دليل عدم آگاهي افراد، تبليغات و تجويز محصولات توسط افراد غير متخصص، مصرف محصولات لاغري گياهي با کيفيت مشکوک و غير استاندارد با افزايش درخواست مواجه شده است. در هر صورت با توجه به شيوع بالاي چاقي و تلاش افراد چاق براي کاهش وزن نکات زير بايد مد نظر قرار گيرد: کاهش وزن روندي طولاني مدت است که بايد به صورت آهسته و پيوسته با هدف گذاري صحيح و دست يافتني طي شود. در اين مسير ارکان شناخته شده عبارتند از رژيم غذايي، افزايش فعاليت بدني، و تغيير عادات با استفاده از مشاوره‌هاي روان شناختي يا به عبارت ديگر تغيير شيوه زندگي مي‌باشند که بايد تحت نظر افراد متخصص به کار گرفته شود. از داروها به عنوان ابزار کمکي همراه موارد فوق مي‌توان استفاده کرد.

مصرف کنندگان بايد توجه داشته باشند که اگر دارويي، مجوز وزارت بهداشت را ندارد، از اثربخشي يا سلامت مصرف کننده به دنبال مصرف آن، اطلاعي در دسترس نيست؛ و چه بسا از مواد غير مجازي تشکيل شده باشد که عوارض خطرناکي را براي مصرف‌کنندگان به بار آورد.

تهيه شده توسط مهندس برات وند کارشناس اداره نظارت و ارزيابي فرآورده هاي طبيعي، سنتي و مکمل

گروه اخبار : اخبار
کد خبر : 256023