معاونت غذا و دارو داشنگاه علوم پزشکي ايران
توصيه هاي مرتبط با روزه داري و مصرف داروها
روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران به نقل از ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو: با فرا رسيدن ماه رمضان، براي افرادي که به دليل ابتلا به بيماري، دارو مصرف مي نمايند
255371.mp3
توصيه هاي مرتبط با روزه داري و مصرف داروها
.jpg)
توصيه هاي مرتبط با روزه داري و مصرف داروها
روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران به نقل از ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو: با فرا رسيدن ماه رمضان، براي افرادي که به دليل ابتلا به بيماري، دارو مصرف مي نمايند، هميشه اين سوال مطرح است که نحوه صحيح مصرف داروها در زمان روزه داري چگونه بايد باشد و آيا قطع مصرف داروها و يا جابجايي زمان مصرف دارو به زمانهاي قبل از سحر يا بعد از افطار کار درستي است يا خير. نکته قابل اهميت که بايد مورد توجه کادر پزشکي قرار گيرد، حفظ سلامتي بيمار است.
در بارداري، شيردهي و برخي از بيماري ها مانند ديابت، فشارخون، روده تحريک پذير، يبوست، زخم هاي گوارشي (معده و دوازدهه)، اختلالات کليوي، اختلالات غده تيروئيد، بيماري هاي اعصاب و روان، قلبي عروقي و تنفسي، فرد ملزم مي باشد پيش از اقدام به روزه داري، با پزشک معالج خود در خصوص اقدام به روزه داري مشورت نمايد.
بيماران نبايد بدون مشورت با داروساز يا پزشک معالج خود، اقدام به قطع دارو، تغيير يا کاهش دوز مصرفي و يا تغيير زمان مصرف بنمايند. رعايت نکردن اين اصول مي تواند منجر به عدم اثربخشي دارو، عدم دستيابي به اثرات درماني، بروز اثرات جانبي و تشديد بيماري شود. چنانچه فردي به رغم ابتلا به بيماري، پس از مشورت با پزشک معالج، مجاز به روزه گرفتن باشد، مي بايست به نکات زير توجه نمايد.
بيماران مبتلا به صرع، در معرض خطر تغيير دوز دارو در ايام روزه داري مي باشند. پزشکان علاوه بر بيماران صرعي که با قطع دارو دچار بازگشت حملات تشنجي مي شوند، بايد به بيماران مبتلا به آسم که با قطع داروهاي استنشاقي و افشانه هاي تنفسي دچار حملات آسمي مي شوند مشاوره دقيق داده و توصيه هاي لازم را ارائه بنمايند.
مطالعات به عمل آمده روي داروهاي ضد فشارخون نشان مي دهد که روزه داري تاثير خاصي بر اثربخشي اين داروها ندارد. البته گاهي اوقات لازم است در مورد داروهاي مدر (ادرار آور)، براي جلوگيري از کاهش آب بدن، پزشک اقدام به کاهش دوز اين داروها در بيماران روزه دار بنمايد.
برخي از داروهاي ضد التهاب اين قابليت را دارند که دوبار در طول روز مصرف شوند. مصرف اين گونه داروها را مي توان با مشورت پزشک و داروساز به زمان افطار يا سحر موکول نمود.
پزشک معالج، جهت درمان عفونت در بيمار روزه دار، مي تواند اقدام به تجويز آنتي بيوتيک هايي بنمايد که به جاي چند بار مصرف در طي روز، يک يا دو بار در روز مصرف شوند.
برخي از داروها نيز به شکل آهسته رهش در بازار دارويي موجود مي باشند. در مورد اين داروها بجاي مصرف سه تا چهار بار در روز، پزشک مي تواند داروي آهسته رهش که يکبار در روز تجويز مي شود توصيه نمايد.
تغيير نحوه مصرف برخي از داروها (از شکل خوراکي به شکل پوستي) در اين ايام نيز بنا به تجويز پزشک ممکن مي باشد. در صورت وجود اين شکل دارويي، بجاي مصرف برخي از داروهاي خوراکي، پزشک معالج مي تواند آنها را به شکل زيست چسب (چسب پوستي دارو در صورت موجود بودن) تجويز نمايد.
هرچند روزه داري براي برخي از مبتلايان به ديابت بنابر تشخيص پزشک معالج مي تواند مفيد باشد، ولي تغيير خودسرانه دوز دارو و رژيم غذايي در برخي ديگر بسيار خطرناک است. بيماراني که انسولين مصرف مي نمايند قبل از اقدام به روزه داري بايد با پزشک معالج خود مشورت نمايند. در تمامي بيماران ديابتي، کنترل مرتب قند خون و تنظيم آن بسيار مهم مي باشد.
نکته بسيار مهمي که در خصوص سلامت بانوان لازم به ذکر است، استفاده خودسرانه از داروهاي ضد بارداري ترکيبي مانند LD جهت قطع خونريزي دوران قاعدگي و به منظور کامل کردن روزه در ماه رمضان مي باشد. مصرف قرص هاي ضد بارداري ترکيبي به روشي که منجر به قطع قاعدگي شود، علاوه بر اين که چرخه هورموني مصرف کننده دارو را مختل خواهد کرد، تبعات خطرناکي مانند اشکالات انعقادي و ايجاد لخته در عروق اندامهاي تحتاني و حتي عروق مغزي به دنبال خواهد داشت. خصوصا که اين امر با کاهش مصرف مايعات ممکن است تشديد شود. شيوع اين عارضه با افزايش سن افزايش مي يابد و اين امر هشداري است براي بانواني که در سنين بالاي 35 سال هستند داراي اضافه وزن و سابقه ترومبوز مي باشند و يا سيگاري هستند و قصد مصرف داروهاي ضد بارداري بدون تجويز پزشک را دارند. لذا توصيه مي شود در هر زمينه خصوصاً مصرف دارو با پزشک و داروساز مشورت شود.
توصيه هاي نحوه مصرف داروها در ماه مبارک رمضان
- در خصوص اقدام به روزه داري و همچنين نحوه مصرف داروها، بايد با پزشک و داروساز مشورت نماييد.
- روزه دار عزيز، چنانچه مبتلا به بيماري خاصي هستيد که مجبور به مصرف دارو در ايام مبارک رمضان مي باشيد، قبل از هر چيز با پزشک معالج خود مشورت نماييد.
- در زمان روزه داري هيچگاه وعده هاي دارو را خودسرانه حذف و يا به زمان ديگري موکول ننماييد. اين عمل سبب اختلال در روند درمان مي گردد. مصرف بسياري از داروها را مي توان پس از مشوت با پزشک به زمان سحري يا افطار منتقل نمود.
- روزه دار عزيز، چنانچه مبتلا به بيماري مزمن مانند فشارخون، ديابت، بيماري هاي گوارشي، اعصاب و روان، قلبي عروقي، تنفسي و اختلالات کليوي مي باشيد، در اين خصوص که آيا روزه داري براي شما بدون اشکال است يا خير و همچنين در صورت بي خطري، در مورد نحوه مصرف دارو و رژيم غذايي مناسب در ماه مبارک رمضان، با پزشک و داروساز مشورت نماييد.
- اثربخشي بسياري از داروها، ارتباط مستقيمي با مصرف به موقع آنها در زمان معين دارد. در ايام روزه داري خودسرانه نوبت داروي خود را قطع ننماييد.
- قطع ناگهاني برخي از داروها به واسطه روزه داري بسيار خطرناک است. درباره قطع داروهاي خود و نحوه استفاده آنها در ماه مبارک رمضان، با پزشک و يا داروساز خود مشورت نماييد.
- بيماران ديابتي بايد پيش از شروع ماه مبارک تحت بررسي پزشکي قرار گيرند. بيماران بايد از نظر سطح قند خون، فشار خون، چربي خون، انعقاد خون و بررسي هاي کلي وضعيت بيوشيمي خون بررسي گردند و بر اين اساس رژيم غذايي و دارويي مختص هر بيمار قبل از شروع ماه مبارک تعيين گردد.
- هم بيماران و هم خانواده فرد مبتلا به ديابت بايد در رابطه با خطرات احتمالي تهديد کننده بيمار در ايام روزه داري مورد مشاوره قرار گيرند. همچنين در مورد علائم افزايش و کاهش قند خون، اندازه گيري قند خون، تنظيم وعده هاي غذايي، فعاليت بدني و مصرف داروها در ماه مبارک بايد آموزش لازم را دريافت کنند. علاوه بر اين، روش درمان و اقدامات لازم در صورت بروز مشکل بايد به همراه بيمار آموزش داده شود.
- استفاده خودسرانه از داروهاي ضد بارداري ترکيبي مانند LD در بانوان جهت قطع خونريزي دوران قاعدگي و به منظور کامل کردن روزه در ماه رمضان، تبعات خطرناکي مانند اختلالات انعقادي و ايجاد لخته در عروق اندامهاي تحتاني و حتي عروق مغزي به دنبال خواهد داشت.
تهيه شده در ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم
سازمان غذا و دارو- وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکي
ارديبهشت 1398
:
