استفاده از پروتئين هاي ميکروبي به عنوان خوراک انسان و دام

روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي ايران- کارشناس آزمايشگاه معاونت غذا و دارو از کمبود پروتئين و استفاده از پروتئين هاي ميکروبي به عنوان خوراک انسان و دام گفت.

 دکتر سهيلا دوائي فر کارشناس آزمايشگاه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي ايران با اشاره به سرعت افزايش جمعيت و مواجه با تامين نياز هاي بشر در آينده  بعنوان مهمترين معضلات پيش رو در کشور هاي در حال توسعه، بهينه سازي شاخص هاي توليد مواد غذايي و به وجود آمدن مواد غذايي جديد را راهکاري مناسب براي مرتفع نمودن اين مشکل دانست.

وي افزود: بسياري از مردم جهان در رژيم غذايي خود کمبود پروتئين دارند و همين مسئله توجه ما را به استفاده از پروتئين هاي ميکروبي در خوراک انسان معطوف مي­دارد.اين روش بهترين روش براي تآمين پروتئين مناسب بشر به طور صحيح مي­باشد. بطور کلي ميکروارگانيسم هايي از قبيل قارچ ها، باکتري ها، جلبک ها و مخمرها مي­توانند از يک منبع غذايي ارزان قيمت استفاده کرده، رشد و تکثير يابند، سپس جمع آوري شده و با انجام عمليات مناسب بر روي توده آن ها همچنين کاهش مواد هسته اي موجود در آن ها آماده مصرف به عنوان خوراک انسان و يا دام گردند. از سوي ديگر منابع بيولوژيکي حاصل از ميکروارگانيسم ها ميتوانند به عنوان ترکيبات فعال زيستي تخريب کننده راديکال­هاي آزاد عمل نمايند. راديکال­هاي آزاد، موللکول هاي به شدت واکنش دهنده بوده و توانايي ايجاد تخريب در اسيدنوکلئيک ها، پروتئين­ها، هيدرات­هاي کربن و ليپيدهاي بدن را دارند که در نهايت ميتوانند سبب ايجاد بيماري­هايي نظير پيري زودرس، سرطان و ... گردند.

در ادامه دکتر دوائي فر از مزاياي استفاده از پروتئين هاي ميکروبي گفت : از جمله مزاياي استفاده از پروتئين هاي ميکروبي:

*مواد زايد و يا کم مصرف که امروزه در مقادير بالا نيز ايجاد مي گردند به عنوان پيش ماده براي مصرف ميکروب ها استفاده شده و در نهايت مواد پروتييني، با ارزش و قابل استفاده براي خوراک دام و انسان توليد مي گردند.

*توده زيستي حاصل شده در اين روش مستقل از تغييرات آب و هوايي و فصلي بوده و تغييرات دماي هوا تآثير نامطلوبي بر آن ندارد، حال آنکه کشت محصولات کشاورزي به طور وسيعي تحت تآثير شرايط آب و هوايي مي باشند.

*سرعت رشد و تکثير ميکروب ها در مقايسه با محصولات کشاورزي بسيار بالا بوده و در نتيجه مواد پروتئيني در اين روش با سرعت بالاتري توليد مي گردند.

dir=RTL>*نياز به استفاده از آب در اين روش بسيار کمتر از روش­هاي کشاورزي مي­باشد بنابراين تآثير به سزايي در کاهش استفاده از منابع محدود آب دارد.

dir=RTL>*دستکاري ژنتيکي و ايجاد تغييرات مطلوب در جهت توليد بيشتر و با کيفيت بهتر پروتئين در ميکروارگانيسم­ها بسيار آسان تر و کم هزينه تر از گياهان مي­باشد.

dir=RTL>*برخي از باکتري هاي مورد استفاده در اين روش قادرند نيتروژن هوا را دريافت و تثبيت نمايند بنابراين براي رشد آنها نيازي به استفاده از کودهاي نيتروژني نمي باشد.

dir=RTL>*امکان توليد ميزان بالاي پروتئين

در انتها کارشناس آزمايشگاه به شرح معايب استفاده از پروتئين هاي ميکروبي نيز پرداخت و عنوان کرد از جمله معايب استفاده از پروتئين هاي ميکروبي شامل :

?- برخي قارچ ها و جلبک ها داراري ديواره هاي سخت بوده که حذف آن­ها از مواد پروتئيني به آساني امکان پذير نبوده و همچنين شامل هزينه­هاي خالص سازي مي باشد.

dir=RTL>?-جداسازي مواد هسته اي ميکروارگانيسم ها در اين روش از اهميت ويژه اي برخوردار بوده و تا حدودي مشکل مي باشد. وارد شدن بيش از حد مواد هسته اي به بدن انسان و دام ميتواند سبب ايجاد مشکلاتي از قبيل سنگ کليه گردد.

dir=RTL>?-در اين روش امکان آلوده شدن کشت ميکروبي و در نتيجه از دست رفتن تمام پروتئين توليد شده وجود دارد، همچنين در صورت آلودگي کنترل آن بسيار سخت تر از کنترل آفات کشاورزي مي باشد.

dir=RTL>?-برخي ميکروارگانيسم ها توليد مواد سمي کرده که براي انسان مضر مي باشند و در فرآيند تکثير بايد مرتباً کنترل گردند که مستلزم هزينه هاي بالاتري مي باشد

گردآوري: دکتر سهيلا دوائي فر کارشناس آزمايشگاه معاونت غذا و دارو